Kamioni opremljeni nuklearnim raketama predviđenim za izbjegavanje američkog odbrambenog oružja protutnjali su Pekingom u okviru vojne parade čiji je cilj demonstrirati ekonomsku i vojnu nadmoć Kine, organizirane u čast 70. godišnjice Komunističke partije na vlasti u toj državi.
Vojska je pokazala najnaprednije oružje Kine, a pojedini primjerci predstavljeni su prvi put dok su redovi vojnika skladno marširali pored predsjednika Xi Jinpinga i drugih lidera na trgu Tiananmen, simboličkom političkom srcu zemlje.
Više hiljada posmatrača mahalo je kineskim zastavama, a borbeni avioni su nadlijetali trg, piše Associated Press.
– Niti jedna sila ne može naštetiti statusu naše velike otadžbine i niti jedna sila ne može zaustaviti napredak kineskog naroda i kineske nacije – rekao je Xi, noseći sivi maovski sako tokom govora koji je prenosila državna televizija.
U vrijeme njegovog govora, antivladini demonstranti su se okupili u jednoj od niza demonstracija kojima osporavaju autoritet Pekinga uoči najvećeg političkog događaja u državi.
Demonstranti su uzvikivali slogane protiv Komunističke partije na ulicama Hong Konga.
Glavna upraviteljica Hong Konga Carrie Lam prisustvovala je paradi u Pekingu u pratnji desetina zvaničnika iz Hong Konga i drugih dužnosnika, pokazujući jedinstvo s vladajućom partijom.
Premijer Li Keqiang, bivši predsjednici Hu Jintao i Jiang Zemin i drugi lideri pridružili su se Xiu na govornici na Tiananmenu.
Vojna parada započela je nadlijetanjem vojnih aviona nad trgom Tiananmen, u pratnji zastava Komunističke partije Kine (CPC) i Narodnooslobodilačke vojske (PLA). Nosili su ih transportni helikopteri Z-8B, a na obje strane su ih čuvala dva naoružana helikoptera Z-10.
Osam naoružanih helikoptera Z-10 i 12 helikoptera Z-19 pratili su formaciju koja je na nebu napisala broj 70, piše Xinhua.
Ovaj događaj obilježava godišnjicu od osnivanja Narodne Republike Kine 1. oktobra 1949. Kinu je osnovao tadašnji vođa Mao Zedong, nakon građanskog rata. Pozivajući da se prisjete Maoa, Xi je govor održao u utorak na istom mjestu na kojem je Mao proglasio pobjedu 1949. godine.
Xi se vozio u limuzini s otvorenim krovom, prolazeći kroz desetine redova raketa postavljenih na kamione, oklopnih transportera i druge vojne opreme.
Vojnici, naoružani i s kacigama, uzvikali su: “Pozdrav, vođo!” i “Služimo narodu!”, a Xi je odgovorio: “Pozdrav, drugovi.”
Ovaj događaj je naglasio brzo razvijanje kineske tehnologije oružja, koja je poduprta ekonomskim procvatom u posljednje tri decenije tokom kojih je došlo do porasta vojne potrošnje od 400 posto. Strani analitičari kažu da je kineska vojna moć blizu da dostigne Sjedinjene Države, Rusiju i Evropu u projektilima, bespilotnim letjelicama i na nekim drugim poljima.
Narodnooslobodilačka vojska (PLA), najveća vojska na svijetu sa više od dva miliona vojnika, žena i muškaraca, također radi na proizvodnji vlastitih borbenih aviona i novoj generaciji podmornica kojima će pogon biti nuklearna energija.
Današnja parada ima za cilj da “pokaže vanjskom svijetu samopouzdanje Kine” i mogućnost da zaštiti svoje “inozemne interese”, kazao je umirovljeni vojni pukovnik Yue Gang.
– Iako je Kina napravila velika poboljšanja u svojoj vojnoj opremi, ona ne treba biti uljuljkana i treba da nastavi ulagati napore – rekao je Yue.
Naglasak stranke na raketama i drugom oružju dugog dometa odražava želju Pekinga da smijeni Sjedinjene Države kao dominantnu silu u regionu i prisvoji Tajvan, Južnokinesko more i druge sporne teritorije.
PLA je imala drugu najveću svjetsku vojnu potrošnju na procijenjenih 250 milijardi dolara prošle godine, objavio je Stockholmski međunarodni institut za istraživanje mira (SIPRI). Sjedinjene Države, sa vojskom koja se sastoji od 1,3 miliona ljudi, na prvom je mjestu što se tiče potrošnje u iznosu od 650 milijardi američkih dolara, što znači da troši više od 2 i po puta od Kine.
Kina ima oko 280 nuklearnih bojevih glava, u poređenju sa 6.450 u Sjedinjenim Državama i 6.850 u Rusiji, navodi SIPRI. Peking kaže da želi imati nuklearno oružje zbog odbrane, ali da nikada neće biti prvi koji će upotrijebiti atomsko oružje u sukobu.
Kina “može dostići potencijalne protivnike diljem svijeta”, navodi se u izvještaju iz januara američke Obavještajne agencije za odbranu.
Proslava u utorak dolazi u vrijeme kada se Xijeva vlada suočava s ekonomskim i političkim izazovima, ali čini se da vladajuća stranka, koja je na vlasti tri decenije od gušenja pro-demokratskih demonstracija na trgu Tiananmen, čvrsto drži vlast.
Lider Sjeverne Koreje Kim Jong Un je čestitao Kini 70. godišnjicu od osnivanja i pohvalio odnose koje imaju.
Xi, sin zapovjednika u Maovoj gerilskoj vojsci, pojavio se kao najutjecajniji lider u Kini u posljednih nekoliko decenija.
Partija je ukinula ograničene predsjedničke mandate prošle godine, čime su umanjili napore da imaju sistem zasnovan na konsenzusu umjesto autokratskoj vladavini jednog čovjeka.