Prvi sastanak, 14. februara između predstavnika Vlade Crne Gore i SPC u Crnoj Gori, okončan je bez dogovora i sa različitim pogledom na Zakon o slobodi vjeroispovijesti zbog čijeg usvajanja i stupanja na snagu od početka godine traju protesti pravoslavnih vjernika u Crnoj Gori.
Tada je nakon petočasovnog razgovora saopšten dogovor da razgovori budu nastavljeni na ekspertskom nivou.
U saopštenju nakon sastanka precizirana su i suprotstavljena gledišta dviju strana.
“Crkva ostaje pri svom stavu da se mora govoriti o izmjenama Zakona, a ne o njegovoj primjeni jer, po mišljenju Crkve, Zakon nije u skladu sa Ustavom, ni međunarodnim standardima. Vlada smatra da se kroz dijalog i izgradnju međusobnog povjerenja, kao i kroz davanje dodatnih i odgovarajućih garancija ovaj Zakon može primjenjivati kao moderan i usaglašen sa Ustavom i evropskim standardima”, navodi se u zajedničkom saopštenju od 14. februara.
Najsporniji dio Zakona o slobodi vjeroispovijesti, koji je usvojen u Skupštini Crne Gore 27. decembra 2019. godine, odnosi se na imovinu vjerskih zajednica. Zakon propisuje da vjerske zajednice moraju da dokažu vlasništvo nad crkvenom imovinom u Crnoj Gori koja se sagrađena do 1918. godine. Ukoliko takvih dokaza nema, ta imovina će se smatrati državnom, propisano je Zakonom.
Za SPC je sporan i dio Zakona koji se odnosi na registraciju vjerskih zajednica.
Dva i po mjeseca od usvajanja zakona, SPC organizuje masovne protestne litije u gotovo svim gradovima Crne Gore tražeći povlačenje zakona.
Ekspertski tim Vlade čine Zoran Pažin, potpredsjednik Vlade i ministar pravde; prof. dr Nebojša Vučinić, profesor Pravnog fakulteta; prof dr Aneta Spaić, dekanica Pravnog fakulteta; Dragoljub Bulatović, šef Kabineta predsjednika Vlade; Nikola Martinović, advokat i Srđan Spaić, diplomirani pravnik.
Ekspertski tim Crkve čine protojerej-stavrofor dr Velibor Džomić, koordinator Pravnog savjeta Mitropolije crnogorsko-primorske i članovi savjeta, advokat Dragan Šoć, advokat Zoran Lazarević, dr Vladimir Leposavić i advokat Damjan Ćulafić.
Marković: Mitropolija SPC duguje dva miliona evra Crnoj Gori za poreze i doprinose
Predsjednik Vlade Crne Gore Duško Marković kaže da Mitropolija crnogorsko-primorska Srpske pravoslavne crkve (SPC) duguje crnogorskoj državi više od dva miliona evra za poreze i doprinose za 62 službenika.
Dodaje i da je mitropolija 62 službenika prijavila naknadno, nakon što je Poreska uprava počela kontrolu.
O započetom dijalogu Vlade i Mitropolije na ekspertskom nivou o Zakonu o slobodi veroispovjesti, Marković kaže da se Zakon mora primenjivati i da mora biti jednak za sve.
“Nije to moja pozicija, to je ustavno određenje. Prema tome mi dijalog vodimo o onim pitanjima na koja nam Crkva ukazuje da su problematična, a ne o tome da li ćemo primenjivati zakon”, navodi Marković.
Objašnjava da su “SPC i njene eparhije u Crnoj Gori do sada bile izvan zakona” iz više razloga, te da “nije ni čudo zbog čega ovako tvrdo brane svoju poziciju”.